İnternetin sonsuz dünyasında aradığınız bilgiye ulaşmanın yolu, doğru arama motorunu kullanmaktan geçer. Pek çok kişi "arama motoru" denince yalnızca Google'ı düşünür ama aslında dünyada milyonlarca insanın kullandığı farklı alternatifler de var. Bu yazıda, hem global hem de yerel ölçekte en iyi arama motorlarını, güçlü ve zayıf yönleriyle inceleyeceğiz. Kaynak: Statcounter

Google, Larry Page ve Sergey Brin tarafından 1998 yılında ABD'de kuruldu. İsmini, "googol" kelimesinden aldı — bu kelime, 1'in yanına 100 sıfır konarak yazılan sayıyı ifade eder.

Kuruluşunun ilk yıllarında Google'ı satmak istediler; 1999'da dönemin internet şirketlerinden Excite'a sadece 750.000 dolar karşılığında teklif ettiler. Excite teklifi reddetti. Sadece 5 yıl sonra, 2004'te Google halka arzında 1,67 milyar dolar topladı.

Bugün Google yalnızca arama motoru değil;

• Yazılım ürünleri (Google Workspace, Gmail)

• Reklamcılık (Google Ads)

• Bulut teknolojileri (Google Cloud)

• Otonom araçlar (Waymo)
  gibi alanlarda da faaliyet gösteriyor.

Arama hacmi: 2022 verilerine göre saniyede 100.000'den fazla, günde 8,5 milyar arama sorgusu işleniyor.
Yıllık gelir: 2021'de yıllık geliri 257 milyar dolar ile ilk kez 200 milyar dolar barajını aştı.
Güncel pazar payı (2025): %89,5 Kaynak: https://gs.statcounter.com/search-engine-market-share

Bing, Microsoft tarafından 2009 yılında ABD'de geliştirildi ve Live Search'un yerini aldı. Microsoft, Bing'i piyasaya sürdüğünde hedefi, Google'ın pazar hakimiyetine karşı güçlü bir alternatif oluşturmaktı.

Bing, özellikle görsel arama kalitesiyle, Microsoft Office ve Windows ile derin entegrasyonuyla ve Edge tarayıcısında varsayılan arama motoru olmasıyla bilinir.
Ayrıca Bing, arama sonuçlarında görsel zenginlik ve keşif odaklı öneriler sunarak kullanıcı deneyimini çeşitlendirir.

Arama hacmi: Dünya genelinde milyonlarca sorgu, özellikle ABD ve Avrupa pazarlarında güçlü.
Yıllık gelir: Microsoft'un toplam reklam gelirlerine önemli katkı sağlıyor (2023'te yaklaşık 12 milyar dolar).
Güncel pazar payı (2025): %4

Yandex, 1997 yılında Rusya'da kuruldu ve "Rusya'nın Google'ı" olarak bilinir. Şirketin adı "Yet Another iNDEXer" kelime oyunundan gelir.
Rusya pazarında yıllardır lider konumda olan Yandex, arama motorunun yanı sıra harita servisleri, taksi hizmetleri, e-posta, bulut depolama ve yapay zeka çözümleri de sunar.

Türkiye'de özellikle Yandex Haritalar, yerel işletme doğrulama ve trafik bilgisi gibi özelliklerle yaygın şekilde kullanılır.

Arama hacmi: Rusya'da en çok kullanılan arama motoru, milyarlarca sorgu işliyor.
Yıllık gelir: 2023'te yaklaşık 5,8 milyar dolar.
Güncel pazar payı (2025): Globalde %2,2

Yahoo!, 1994'te ABD'de kuruldu ve 90'ların sonu ile 2000'lerin başında internetin en popüler arama motoruydu.
Ancak Google'ın hızlı yükselişiyle pazar payını kaybetti. Günümüzde Yahoo, arama sonuçlarını Bing'den alıyor ancak haber, e-posta ve finans servisleriyle sadık kullanıcılarını koruyor.

Arama hacmi: Yüksek değil, ancak belirli niş kullanıcı grupları hâlâ aktif.
Yıllık gelir: 2021'de yaklaşık 7 milyar dolar (tüm servislerden).
Güncel pazar payı (2025): %1,5

DuckDuckGo, 2008 yılında ABD'de Gabriel Weinberg tarafından kuruldu.
En büyük farkı, kullanıcı gizliliğine verdiği önem: Kişisel verilerinizi toplamaz, arama geçmişinizi takip etmez.
"Google'dan sıkıldım, izlenmeden arama yapmak istiyorum" diyenler için popüler bir seçenek.

Arama hacmi: Günlük ortalama 100 milyondan fazla sorgu (2023 verisi).
Yıllık gelir: Tahmini 100 milyon doların üzerinde (reklam ve affiliate gelirleri).
Güncel pazar payı (2025): %0,95

Baidu, 2000 yılında Çin'de Robin Li ve Eric Xu tarafından kuruldu.
Çin hükümetinin internet politikaları nedeniyle Google'ın etkin olmadığı pazarda lider konumdadır.
Arama motorunun yanı sıra yapay zeka, bulut bilişim, otonom sürüş ve harita hizmetleri de sunar.

Arama hacmi: Çin pazarında milyarlarca sorgu işliyor, ülke içi pazar payı %54–75 arasında değişiyor.
Yıllık gelir: 2023'te yaklaşık 18 milyar dolar.
Güncel pazar payı (2025): Küreselde %0,72

Arama motorları 2025'te yalnızca bilgiye ulaşmanın değil, aynı zamanda deneyim ve etkileşim odaklı bir yapının da merkezinde yer alıyor. Google, Bing, Yandex gibi köklü platformlar hâlâ liderliğini korurken, arama alışkanlıkları yapay zeka, sesli arama ve kişiselleştirilmiş sonuçlarla dönüşüyor. İşte öne çıkan trendler:

1. Yapay Zeka Destekli Arama

Google Gemini, Bing Copilot, Perplexity gibi yapay zeka tabanlı çözümler, kullanıcıların yalnızca "cevap" değil, doğrudan "özet bilgi" ve "analiz" talep etmesine olanak tanıyor.

• Arama motorları, klasik 10 mavi link listesinden ziyade cevap kutuları ve önerilen aksiyonlar sunuyor.

2. Sesli Aramanın Yükselişi

Akıllı telefonlar, akıllı hoparlörler ve araç içi sistemlerde sesli arama kullanımı hızla artıyor.

• "Near me" (yakınımdaki) ve "how to" (nasıl yapılır) sorgularında sesli arama oranı özellikle genç kullanıcılar arasında %40'ı aştı.

3. Görsel ve Video Arama Odaklılık

Pinterest Lens, Google Lens ve TikTok Search gibi araçlar, görsel ve video tabanlı aramaları ön plana çıkarıyor.

• Kullanıcılar artık bir ürünün adını yazmak yerine fotoğrafını çekip aratıyor.

4. Kişiselleştirilmiş Sonuçlar

Arama motorları, kullanıcı geçmişi, konum, cihaz ve davranış verilerini kullanarak herkese farklı sonuçlar sunuyor.

• Bu, SEO stratejilerinde "tek tip" optimizasyon yerine hedeflenmiş içerik üretimini zorunlu kılıyor.

5. Alternatif ve Niş Arama Motorları

Gizlilik odaklı DuckDuckGo, çevre dostu Ecosia, akademik odaklı Google Scholar gibi alternatifler belirli kullanıcı gruplarında güçleniyor.

• Özellikle veri gizliliği endişesi olan kullanıcılar, bu niş arama motorlarını tercih ediyor.

💡 Tolga Aytuğ Notu: 2025 ve sonrası için SEO çalışmaları artık yalnızca Google sıralamasına değil, çoklu platform optimizasyonuna odaklanmalı. Görsel, sesli, yapay zeka tabanlı ve niş arama motorlarındaki görünürlük, rekabette ciddi avantaj sağlar.